Metoda diagnozowania i terapii bólów kręgosłupa.

Dolegliwości bólowe kręgosłupa są jedną z najczęstszych dolegliwości u dorosłych, zmuszająca do szukania pomocy u lekarza - druga (po zakażeniach górnych dróg oddechowych) przyczyna okresowej niezdolności do pracy.

Standardowe leczenie często przynosi ulgę, jednak nie uświadamia pacjenta o przyczynach i konsekwencjach jego dolegliwości bólowych. Jest to najczęściej działanie przeciwbólowe, ale nie usuwa prawdziwej przyczyny powstawania bólu. Ostatnie doniesienia wskazują, że chociaż u wielu chorych następuje poprawa, to nawet 75% ma co najmniej jeden nawrót dolegliwości bólowych, a u 72% po roku od jego wystąpienia, ból się nadal utrzymuje. Wielu z tych chorych ma także ograniczoną sprawność. Zatem koszty związane z leczeniem chorób spowodowanych siedzącą pracą rosną z roku na rok i znacznie przewyższają koszty profilaktyki.

Czym jest metoda Mc Kenziego?
Metoda McKenziego jest systemem diagnozowania i leczenia opracowanym w latach pięćdziesiątych przez Robina McKenzie. Jest uznana obecnie za najskuteczniejszą metodę leczenia kręgosłupa a zarazem jest najczęściej stosowaną w Europie zachodniej USA i Nowej Zelandii.

Podstawą metody jest badanie oparte się na opracowanych przez autora specjalnych protokołach diagnostycznych, odrębnych dla każdego odcinka kręgosłupa oraz dla kończyn. Badanie składa się z szczegółowego wywiadu, z którego terapeuta dowiaduje się o zachowaniu objawów od początku trwania choroby oraz ich zmienności w cyklu dobowym, najczęściej występujących obciążeniach codziennych, które zwykle są przyczyna dolegliwości oraz badania przedmiotowego. Badanie przedmiotowe oparte jest na znajomości wzorców bólowych (czyli charakterystycznej topografii objawów) oraz ich zmian w odpowiedzi na ruchy testujące, ściśle określone przez procedurę badania. Dzięki dokładnemu badaniu metoda jest zupełnie bezpieczna dla pacjenta, gdyż pozwala wyłonić pacjentów, u których przyczyna bólu nie jest mechaniczna i skierować ich do dalszej diagnostyki. Metoda jest także obiektywna i powtarzalna gdyż każdy terapeuta metody Mc Kenziego wykonuje badanie w taki sam sposób.

Po badaniu terapeuta określa uszkodzenie u pacjenta kwalifikując go do jednego z zespołów wyodrębnionych w metodzie. Większość uszkodzeń kręgosłupa należy do grupy urazów mechanicznych tzn. przyczyna urazu leży w nadmiernych obciążeniach wywołanych nieprawidłową pozycją lub działającej dużej siły uszkadzającej np. podczas wypadku. Zatem leczenie także powinno być mechaniczne – przy pomocy ćwiczeń lub odpowiednio dobranej pozycji. Terapeuta dobiera więc pacjentowi ćwiczenie (ustala jaki ruch wprowadza na miejsce przemieszczone lub uszkodzone tkanki), które pacjent wykonuje samodzielnie w domu, dzięki czemu nie jest on uzależniony od terapeuty i może sam sobie radzić ze swoją chorobą. Tylko w niektórych przypadkach konieczna jest fizyczna ingerencja ze strony terapeuty.

Ogromną częścią terapii Mc Kenziego jest edukacja pacjenta w zakresie anatomii, biomechaniki, ergonomii pracy i czynności dnia codziennego i ergonomii snu, co zwiększa świadomość pacjenta, jego niezależność oraz znacznie przyspiesza korzystne efekty terapii oraz zapobiega nawrotom choroby. Terapeuta uczy pacjenta jak unikać przeciążeń powodujących dolegliwości bólowe, a pacjent stosując się do wskazówek bierze czynnie udział w terapii. Edukacja pozwala na natychmiastowe działanie pacjenta w przypadku ponownego wystąpienia bólu.

Podsumowując więc określmy co odróżnia metodę Mc Kenziego od innych sposobów leczenia:

- ocena stanu zdrowia na podstawie objawów bólowych, reakcji neurologicznych i zakresu ruchomości
- precyzyjna kwalifikacja do zespołu chorobowego
- możliwość samoleczenia (niezależność pacjenta)
- szeroka edukacja pacjenta
- badania oparte na opracowanych protokołach diagnostycznych (powtarzalność i obiektywność badania)

AMED Górnośląskie Centrum Medycyny i Rehabilitacji ul. Ceglana 67c, Katowice 32 201 50 14, 32 201 50 62